(Cadn.com.vn) - Một sự hiểu lầm về nguồn gốc thực sự của cái gọi là “người tị nạn Libya” đã tràn ngập Châu Âu và có thể rất nguy hiểm vì nó kèm theo hệ thống buôn người béo bở làm bùng nổ chủ nghĩa khủng bố ở Bắc Phi.
Trong vài năm qua, hàng trăm ngàn người tị nạn dẫm lên 2 đường lớn vào Châu Âu, một trong đó là ở Syria và một ở Libya. Cả hai nước đều là nạn nhân của sự hỗn loạn trong khu vực bắt đầu từ năm 2010 và vẫn đang hứng chịu xung đột chết người. Điều này dẫn đến một kết luận đơn giản rằng, 2 quốc gia này là nơi sinh sống của hầu hết những người tị nạn.
Tuy nhiên, một nghiên cứu mới nhất cho thấy, trong khi các tuyến đường phía đông bị chi phối bởi người Syria, hiếm khi tìm thấy thuyền chở người Libya băng qua Địa Trung Hải. Hầu hết cái gọi là “người tị nạn Libya” đang thực sự chỉ là những người di cư bất hợp pháp, vượt biên vào Libya từ nhiều quốc gia Châu Phi khác và bỏ ra hàng triệu USD để liên kết với các nhóm cực đoan buôn bán người và mở rộng chủ nghĩa khủng bố ở Bắc Phi.
Năm 2015, hàng trăm ngàn người di cư rời khỏi Libya để tìm kiếm một cuộc sống tốt hơn ở Châu Âu. Hầu hết những người này đều có màu da rất đen, rất đặc trưng của các nước tiểu vùng Sahara. Đến từ các nước như Mali, Niger, Somalia hay Eritrea, họ đến Libya qua biên giới phía nam lỏng lẻo của nước này và cuối cùng kết thúc cuộc hành trình trên bờ biển Libya, nơi mà cơ hội buôn bán người gia tăng do tình trạng vô chính phủ ở đó.
Từ bờ biển, họ có thể bắt thuyền (thường luôn quá tải) cho một cuộc hành trình về phía đảo Lampedusa của Italia. Khoảng 1.100 người đã thiệt mạng trong các vụ tai nạn chìm tàu trong tháng 4-2015 khiến đây là một trong những cung đường thủy nguy hiểm nhất trên thế giới. Tuy nhiên, một thực tế là, rất ít người Libya nằm trong số những người đến Italia như thế này mà chủ yếu là người Tunisia.
Nghèo đói kinh niên và bất ổn trong các quốc gia tiểu vùng Sahara và hỗn loạn dai dẳng ở Libya khiến dòng chảy những người di cư bất chấp cuộc hành trình nguy hiểm để đến miền đất hứa. Chính điều này khiến việc buôn người thêm nhộn nhịp và trở thành nguồn thu nhập chính cho các nhóm cực đoan ở Libya. Chi phí đi đến Châu Âu là khoảng 2.000-3.200 USD/người, số tiền đủ để các nhóm cực đoan kiếm về khoản thu khổng lồ. Theo báo cáo, số lượng các chiến binh IS ở Syria và Iraq giảm từ 31.500 xuống còn 25.000 sau khi các cường quốc thế giới không kích nhóm này từ năm 2014, trong khi các chiến binh IS ở phía bắc Châu Phi, đặc biệt là ở Libya, lại tăng gấp đôi trong cùng khoảng thời gian.
Cơ quan tình báo phương Tây tin rằng, IS tại Libya là nhánh mạnh nhất của nhóm này ở ngoài Syria. Không quân Mỹ hôm 19-2 tấn công một khu đào tạo của IS ở tây bắc Libya, giết chết 41 người. Đây là cuộc tấn công thứ hai của Washington trong 3 tháng qua, phản ánh mối quan tâm ngày càng tăng của phương Tây về ảnh hưởng đang lên của IS.
Các vấn đề của những người nhập cư bất hợp pháp như thế này tạo ra nhiều hệ quả nghiêm trọng trong đó có nghèo đói, bất ổn và bạo lực – một vòng xoáy khó lường. Chặn tàu thuyền trên biển Địa Trung Hải khó có thể giải quyết tận gốc vấn đề mà điều cần làm là “hiểu được thực tế”.
Thanh Văn
